Wat is een Doula?
Een doula is een ervaren en kundige vrouw die ondersteuning biedt tijdens de zwangerschap, de bevalling en de periode erna op fysiek, emotioneel en mentaal gebied. Ze is niet medisch eindverantwoordelijk en kan zich daarom volledig richten op de meest gewenste begeleiding van haar cliënten.
Het is een eeuwenoud gegeven dat barende vrouwen ondersteund worden door andere vrouwen. Sinds de jaren 80 van de 20e eeuw wordt een doula steeds vaker gevraagd aan te sluiten bij het zorgteam rondom een zwangere. Niet ter vervanging van de partner of de verloskundige/ gynaecoloog, maar juist om de samenwerking te versterken en een optimale communicatie te faciliteren met de andere leden van het geboorte team.
De doula wordt ingezet bij zowel een thuisbevalling als in het ziekenhuis en wordt meestal door de (aanstaande) ouders ingehuurd. Een doula werkt (bijna altijd) als zelfstandig zorgprofessional. In plaats van de gangbare vertaling uit het oud Grieks, waar doula 'vrouwelijke bediende' betekent is de meer recente uitleg: 'zij die gidst' een krachtige omschrijving van het eeuwenoude begrip 'doula'.
Je bent zwanger!
Bij het voorbereiden op de geboorte van jullie kindje vraag je je misschien af waar je wilt bevallen. Thuis of in het ziekenhuis. Je gaat je oriënteren op cursussen, basis benodigdheden en de kraamzorg. En nu ben je je aan het informeren over een doula. Wat een mooie aanvulling! Op deze website vind je meer informatie over wat een doula is, waarom je een doula zou inschakelen, wat ze doet (en niet doet) en kan je gericht zoeken binnen jouw eigen regio naar doula's die hun services aanbieden. Zo weet je zeker dat ze altijd op tijd bij je bevalling kan zijn!
Hoe werkt een doula?
Een doula biedt meestal diverse pakketten aan waar je uit kunt kiezen.
Een basispakket kan bijvoorbeeld bestaan uit:
- Kennismakingsgesprek
- 2 vervolggesprekken tijdens de zwangerschap
- Meehelpen met het opzetten van het geboorteplan
- Ongelimiteerd email/telefoon contact
- Ondersteuning tijdens de gehele duur van de bevalling
- Een post partum gesprek
- Een bevalverslag (vaak met foto’s)
Een postpartum- of kraamdoula komt juist bij je langs na de bevalling. Ze biedt aanvullende services naast de kraamzorg die meestal na 8 dagen vertrekt. Een basispakket wat een postpartum doula aanbiedt zou bijvoorbeeld kunnen bestaan uit:
- Kennismakingsgesprek
- 4 x 4 uur zorg gedurende 2 weken, in te delen wanneer het jou uitkomt
- Ondersteunen bij (borst)voeden
- Gezonde maaltijden koken voor jou en/ of je gezin
- Massage/ rebozo sluitingsritueel
- Verwerken van je bevalling d.m.v. het actief luisteren naar jouw bevallingsverhaal
In aanvullende pakketten worden onder andere korting op bevalcursussen, meegaan naar de verloskundige of gynaecoloog, massages, yoga en vele andere opties aangeboden.
Veel doula’s bieden naast hun doula werkzaamheden nog andere diensten aan. Denk dan aan zwangerschapsyoga of hypnobirthing cursussen. Sommige doula's zijn niet alleen graag bij de zwanegrschap en bevalling betrokken maar ook bij de 6 weken durende kraamperiode. Bij elk profiel zie je welke diensten dat zijn per doula. Zo kun je gericht opzoek naar een doula die bij jou past door te selecteren of je een doula of alleen een postpartum doula zoekt. Ook kan je kiezen voor een NBvD doula, die lid is van de beroepsvereniging. Besluit je op het laatste moment toch een doula bij je bevalling te willen, dan bieden de meeste doula’s ook last minute pakketten aan! Je bent nooit te laat om een doula in te schakelen.
Wat kost een doula?
De kosten van een doula zijn afhankelijk van de doula en het pakket. Voor een basispakket ligt de prijs ergens tussen de €950,- en €1500,-. Sommige zorgverzekeraars vergoeden (een deel van de kosten van) een doula. Een doula moet daarvoor wel een AGB code hebben. Die kan ze alleen verkrijgen door lid te zijn van de NBvD.
Het inhuren van een doula is een investering in jezelf die jij meer dan waard bent. Je bevalling is een levenservaring, niet alleen voor jou maar ook voor je partner! Uit diverse onderzoeken blijkt dat continue begeleiding door een vrouw met bevallings-ervaring of training, los van verloskundige of iemand uit het netwerk van de barende vrouw zoals partner, moeder, zus, tijdens een bevalling zorgt voor:
- Kortere bevallingen (25 %)
- Minder keizersneden (50%)
- Minder verzoek om pijnstilling, o.a. ruggenprik (60%)
- Minder weeën opwekkende middelen nodig (oa inleiden) (50%)
- Minder kunstverlossingen (tang, vacuüm)
- Betere APGAR scores van de pasgeborene
- Hogere tevredenheid over de bevalling
- Sneller herstel van de vrouw
Bron: onderzoek ‘het doula-effect’, van dr. Marshall en Phyllis Klaus en John Kennell. Meer onderzoeken zijn te vinden op de website van de beroepsvereniging van doula’s, de NBvD.
Een bevalling is een life event. Net als trouwen of verhuizen heeft deze gebeurtenis een grote impact op je leven. Een bekend gezegde is: ‘hoe een vrouw bevalt is van invloed op de rest van haar leven’. Dat is nogal wat! Wanneer je de financiële middelen niet hebt, is er vaak een afspraak te maken met de doula. Daarnaast kun je de kosten van doula begeleiding ook (gedeeltelijk) cadeau vragen aan vrienden en familie!
Mocht een doula door ziekte of andere onvoorziene omstandigheid niet bij de bevalling kunnen zijn, werkt zij vrijwel altijd met een achterwacht of back up doula. Als je wilt ontmoet je deze achterwacht ook tijdens de zwangerschap. Vraag dit vooral na bij de doula die jou aanspreekt.
Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula’s (NBvD)
De Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula’s is een proactieve en goed geïnformeerde beroepsvereniging die de belangen behartigt van professionele doula’s. Het doel van de NBvD is het waarborgen van de kwaliteit en de continuïteit van de persoonlijke begeleiding van de zwangere en haar partner voor, tijdens en na de bevalling in Nederland.
Iedere doula die aangesloten is bij de NBvD heeft aangegeven akkoord te zijn met de gedragscode van de vereniging, haar handelen is in overeenstemming met deze gedragscode. Zij komt in aanmerking voor het aanvragen van een AGB code na het overhandigen van haar VOG (verklaring omtrent gedrag). Met deze AGB code kan jij als haar cliënte een gedeelte van haar kosten terug claimen bij je zorgverzekering. Kijk zelf goed na bij de voorwaarden van jouw verzekeringsmaatschappij of jij hiervoor in aanmerking komt of vraag het na bij de doula die je op het oog hebt!
Daarnaast stelt de NBvD eisen met betrekking tot opleiding en bijscholing. Er zijn binnen Nederland 4 doula-opleidingen geaccrediteerd door de NBvD, deze geven aan de gecertificeerde doula's direct toegang tot lidmaatschap.
Als een doula haar opleiding ergens anders gevolgd heeft, is het mogelijk via een ervaringstraject voor lidmaatschap van de NBvD in aanmerking te komen. Van doula’s die reeds lid zijn, wordt verwacht dat zij jaarlijks bijscholingen volgen en een minimum aantal bevallingen begeleiden. Op deze manier streeft de NBvD ernaar dat de kennis en kunde van haar doula’s actueel blijft.
De NBvD heeft professionaliteit en klanttevredenheid hoog in het vaandel staan. Zij streeft er naar dat ieder een prettige samenwerking ervaart met bij ons aangesloten doula’s. Mocht er toch een situatie ontstaan waarin er wrijving ontstaat of ontevredenheid is over de rol of aanwezigheid van een doula bij de geboorte, beschikt de NBvD over een klachtenprocedure van waaruit zij bemiddeling kan bieden.
Meer informatie over de NBvD, bijv. over de gedragscode en de klachtenprocedure, is te vinden op www.nbvd.nl